O niesamowitych właściwościach mniszka lekarskiego wie chyba już każdy. W ostatnich latach jego popularność bardzo wzrosła i nic w tym dziwnego. Do tej pory, ta bardzo niedoceniana roślina podbiła już serca bardzo wielu osób. W obecnych czasach pandemii, odporność naszych organizmów stała się niejako priorytetem. Coraz częściej szukamy sposobów na jej naturalne wzmacnianie. Mniszek lekarski zwany jest inaczej Mleczem, bądź Majem, w zależności od regionu Polski. U nas w Małopolsce, najczęściej spotykamy się z nazwą „Syrop z Mai”, natomiast na śląsku „Syrop z mleczy”. Niezależnie od nazewnictwa, nie podlega wątpliwości, że jest to jeden z najcenniejszych wiosennych darów natury, z którego my możemy, a wręcz powinniśmy korzystać.
Mniszek lekarski – gdzie i kiedy go znajdziemy?
Mniszek lekarski potocznie nazywany mleczem, to roślina rozprzestrzeniająca się między innymi na łąkach, w sadach ogrodach ale i na trawnikach, rosnąca dziko. Nigdy nie przestanie zadziwiać nas fenomen tej rośliny. Potrafi wyrosnąć nawet na chodniku między płytkami. Przez właścicieli pięknych ogrodów często traktowany jest jako bardzo trudny do pozbycia się, zwykły chwast. Jednak roślina ta, posiada wiele, bardzo cennych prozdrowotnych właściwości. Mniszek Lekarski rozkwita właśnie na przełomie kwietnia i maja, więc jest to najlepszy okres na przygotowanie z niego syropu. Kto pochodzi ze wsi, może pamiętać babcie zbierające na przełomie kwietnia i maja żółte kwiaty do wiklinowych koszy. My pamiętamy – później ręce zmieniały kolor na zielony na kilka dni 🙂
Syrop z mniszka lekarskiego i jego niesamowite właściwości
Najbardziej powszechne i znane właściwości syropu z Mai to lekarstwo, podawane podczas infekcji górnych dróg oddechowych oraz jako środek wspomagający i pobudzający trawienie. Kwiaton mniszka lekarskiego najczęściej przypisuje się działanie przeciwzapalne, przeciwskurczowe, moczopędne i żółciopędne. To jednak nie wszystko! Tak naprawdę cały kwiat wykorzystywany jest w lecznictwie, czyli kwiaty, liście i korzenie. Skupimy się dziś jednak na kwiatach.
Syrop z kwiatów mniszka lekarskiego jest prawdziwą bombą witaminą! Posiada mnóstwo prozdrowotnych właściwości:
- Przede wszystkim wzmacnia układ odpornościowy przez cały rok
- Działa oczyszczająco na organizm, pozwala pozbyć się zalegających toksyn
- Wspomaga układ oddechowy, podczas infekcji górnych dróg oddechowych. Jest dobrym lekiem na kaszel, chrypkę czy stany zapalne gardła i jamy ustnej
- Działa wspomagająco podczas leczenia kamicy moczowej i innych chorób nerek – ma działanie moczopędnie
- Wspomaga regenerację skóry, przez co przyspiesza gojenie się ran
- Działa wspomagająco podczas chorób wątroby i woreczka żółciowego ponieważ ma działanie żółciopędne
- Ma działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe, co w czasach pandemii może się bardzo przydać
- Wspomaga trawienie poprzez stymulację soków żołądkowych
- Często wykorzystywany podczas leczenia anemii dzięki bogactwu soli mineralnych i witamin
- Często wykorzystywany również jako pomoc w regulacji cyklu miesiączkowego
- Obniża cholesterol i wspomaga leczenie miażdżycy
- W niektórych publikacjach można też znaleźć informacje, że mniszek lekarski poprawia sprawność seksualną
Przeciwwskazania do stosowania syropu z Mai
Jak widać miód z Mai ma mnóstwo prozdrowotnych właściwości, dlatego powinien na stałe zagościć w naszej diecie. Zalecany jest dla wszystkich. Zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci. Tak naprawdę jedyne przeciwwskazania do stosowania syropu z mniszka lekarskiego to cukrzyca, ze względu na dużą ilość cukru. Nie jest również zalecany dla osób które chorują na wrzody żołądka ze względu na zwiększanie wydzielania soków żołądkowych co może prowadzić do nasilenia dolegliwości. Dla takich osób lepszym wyborem będzie napar.
Przepis na syrop z mniszka lekarskiego – szybki i łatwy sposób na przygotowanie miodu z Mai.
Składniki:
- Ok. 400 samych kwiatów mniszka lekarskiego
- 1l wody
- 1kg cukru
- 1 lub 2 mniejsze cytryny
Ok, umówmy się, że nikomu nie będzie się chciało tego liczyć, więc najłatwiej przyjąć, że jest to ok. 1l garnek lekko ubitych kwiatów – w razie wątpliwości lepiej użyć więcej niż mniej.
Najbardziej czasochłonnym etapem całego przepisu, jest zbieranie kwiatów. Jednak my mamy na to sposób. Angażujemy dzieci w zabawę „kto zbierze więcej” – łączymy przyjemne z pożytecznym. Dzieci pomagają, jednocześnie bawiąc się i rozwijając umiejętność zdrowiej rywalizacji. Gorzej jak w pobliżu nie ma dzieci. Troszkę się wtedy trzeba samemu napracować 🙂 Ale warto!
Kwiaty najlepiej zbierać w suchy i słoneczny dzień, następnie odstawić na świeżym powietrzu na kilka godzin, aby pozbyć się nieproszonych gości (czytaj: owadów)
- Zalewamy kwiaty wodą lekko ugniatający i gotujemy na wolnym ogniu około 20 minut i studzimy wywar
- Po wystudzeniu wkładamy do lodówki, najlepiej na 24h, jednak minimum na całą noc.
- Znów gotujemy i studzimy wywar (chociaż niektóre przepisy pomijają ten krok, ale naszym zdaniem warto to zrobić). Po wystudzeniu odciskamy cały sok, najlepiej przez gazę z apteki.
- Do wyklarowanego soku, dodajemy sok z jednej lub dwóch mniejszych cytryn i 1 kg cukru.
- Znów gotujemy na wolnym ogniu, nie przerywając mieszania aż do uzyskania porządnej konsystencji – najlepiej do konsystencji płynnego miodu. (Ok 1-2h). Im dłużej będziemy gotować, tym gęstszy będzie nasz syrop, ale uwaga! Zbyt gęsty miód może okazać się po ostudzeniu twardy jak cukierki i już nie nada się do użytku, a szkoda by było 🙂
- Gorący miód przelewamy do małych, szklanych słoiczków i pamiętamy o szczelnym zakręceniu.
Tu ważna uwaga! Słoiczek na syrop z Mniszka lekarskiego może być już wcześniej używany, umyty i wyparzony, jednak pamiętaj, aby wieczko koniecznie było nowe! Inaczej nie ma gwarancji szczelnego zamknięcia! Miód można pasteryzować, jednak nie jest to konieczne, ponieważ duża ilość cukru sprawia że przechowywany miód z Mai w odpowiednich warunkach, powinien zachować świeżość i właściwości nawet do 12 miesięcy.
Syrop z Mniszka Lekarskiego – jakich słoików użyć?
Przytaczając przepis na syrop z Mniszka Lekarskiego, nie bylibyśmy sobą gdybyśmy nie wspomnieli o odpowiednich słoikach. Ważne, aby były to słoiki szklane przeznaczone do kontaktu z żywnością i wysoką temperaturą. Tak, jak wspomnieliśmy wcześniej słoik może będziesz wcześniej używany, odpowiednio wyszorowany i wyparzony, jednak warto wymienić wieczko na nowe, aby mieć całkowitą pewność szczelności. Tylko szczelne zamknięcie zapewni świeżość miodu nawet do 12 miesięcy w odpowiednich warunkach.
Wspomnieliśmy również, aby syrop przełożyć do małych słoiczków. Dlaczego małych? Ponieważ otwarty już miód z Mai, nie powinien stać zbyt długo. Dlatego lepiej wykorzystać więcej małych słoiczków, niż jeden duży. Może to być np. słoiczek na miód 40ml, lub słoik 65ml. Jeśli mamy w domu więcej osób chętnych na miodek, można pokusić się o słoiczki ok 100 – 150 ml. Np. słoik Amfora ml (musimy przyznać, że oprócz prozdrowotnych właściwości, syrop z Mniszka Lekarskiego pięknie się w nich prezentuje). 😉
Jak stosować syrop z mniszka lekarskiego?
Tak naprawdę syrop ten możemy używać jako zamiennik tradycyjnego miodu zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych. U nas najczęściej gości na chlebie i naleśnikach.
Jednak w przypadku infekcji stosuje się zazwyczaj jedną łyżeczkę, od dwóch do czterech razy w ciągu dnia. Możemy spożywać zarówno sam miód na łyżeczce, jak i jako dodatek do herbaty czy wody. Jednak w tym przypadku należy pamiętać aby temperatura napoju nie przekraczała 40/50°C aby miodek nie stracił swoich właściwości – jak z resztą każdy miód.
Przechowywanie miodu z mniszka lekarskiego
Zasady przechowywania syropu z Mniszka Lekarskiego nie różnią się zbytnio od zasad w przypadku innych przetworów i miodów. Przede wszystkim należy pamiętać aby nie wystawiać go na słońce. Najlepiej więc przechowywać w miejscu zaciemnionym jak np. zamknięta szafka, spiżarka czy piwnica. Konieczne jest, aby miód przechowywany był w szklanych, szczelnie zakręconych słoikach – w przeciwnym razie, może się utlenić i stracić nie tylko smak i kolor, ale i wszystkie wartości. Szklane słoiki powinny być przechowywane w pokojowej temperaturze.
Odpowiednio przechowywany syrop z mniszka może nam posłużyć przez cały rok, co najbardziej docenimy w okresie jesienno-zimowym gdzie najczęściej wzrasta ryzyko wszelkich infekcji.
